|
سال هاست که میان طرفداران طب سنتی و هواداران علم جدید پزشکی بر سر انتخاب این یا آن ، مجادله و مباحثه وجود دارد آنان استدلال می کردند که هرگل و گیاهی را که پروردگار جهان آفریده محاسن و خواصی در آن است که هریک می توانند به تنهایی دردی را دوا و بیماری را شفا بخشند.
به هر حال حاصل این بحث و جدل ها به اینجا رسیده است که در این حال که دانش جراحی را به حد اعلا ارج می نهیم، ولی حتی المقدور از استفاده از دارو خواص شیمیایی خودداری کنیم و به داروهای گیاهی روی آوریم که چه از نظر طبیعت فطری بشری و چه از نظر اجتماعی صلاح مصلحت انسان در استفاده از آن هاست.
این مقدمه را آوردم تا حاج حسن آقا حاتمی، نیکوکار و با انصاف مسجدسلیمان و بختیاری را معرفی نماییم او فردی بود که از اطراف و اکناف، از عشایر و روستایی گرفته تا بیابان گرد و شهروند همه دست به سویش دراز می نمودند او دستانشان را به گرمی می فشرد.
او دارویی پرفایده و کم ضرر در اختیارشان می گذاشت . به بیمار امید بهبودی و سلامت تزریق می کرد و بدون آنکه چشم به کیسه و نظری به جیبش داشته باشد روانه خانه و کاشانه اش می نمود.
در 1284 خورشیدی از میان تیره ی ورناصری طایفه قندعلی ایل بزرگ بختیاری کودکی دیده به جهان هستی گشود که او را حسن آقا نام نهادند. پدرش محمدعلی و مادرش حاجیه خانم ماهی نام داشت سنین نوجوانی و جوانی خود را در میان ایل و به صورت کوچ نشینی به سر برد. در ییلاق از طبیعت دل انگیز و فرح بخش دو آب صمصامی در چهارمحال و بختیاری و در قشلاق از فضای دلگشا نشاط انگیز آبژدان اندیکا بهره می جست اندامی بلند و سیمایی زیبا و اخلاقی پسندیده داشت. استعداد و نبوغ خارق العاده ی وی موجب گردید تا در سن 18 سالگی لیاقت، کیاست و شایستگی ذاتی خویش را شکوفا سازد این حکیم بزرگ بختیاری در سنین جوانی به طب سنتی و محلی روی آورد وی می گفت: من نه درس طبابت خوانده ام و نه دوره تخصصی در این مورد دیده ام. از سن 18 سالگی این استعداد را در خود دیدم و لذا با توجه به نبود دکتر در روستاها برای معالجه بیماران در آن زمان همت گماشتم و تشویق و قدردانی مردم بیشتر مرا دلگرم می کرد من در مورد شکستگی ، تخته بندی، کج شدن صورت، ورم معده، افتادن ناف، فتق، سیاتیک، در رفتن استخوان لگن و چندین مورد دیگر مهارت خود را اثبات کرده ام و همچنین چندین نفر را که در خواب بر اثر شوک لال شده بودند درکمترین فرصت خوب نمودم.
ابتدا تمرین و آموزش های مقدماتی خود را بر حیوانات شروع کرد در هر جایی حیوانی جراحتی بر می داشت چه از نظر شکستگی استخوان و چه از حیث امراض دیگر به معالجه و مداوای آنها می پرداخت به طوری که مهارت کامل در این زمینه به دست آورد.
حکیم حسن آقا حاتمی را بدون شک همه خوزستانی ها می شناسند تخصص وی در اکثر بیماری های صعب العلاج وی را به شهرت جهانی رسانده بود این حکیم توانا که زندگی خود را وقف درمان بیماران گذاشته بود در شهرستان مسجدسلیمان و اندیکا بیمارانی به او مراجعه می کردند که پزشکان جواب رد به آنها می دادند.
وی در زمان جنگ تحمیلی دست و پا شکسته را در بیمارستان 22 بهمن به صورت تخته بندی ( آتل) مداوا می کرد وی با استفاده از انواع گیاهانی که می دانست هرکدام برای چه نوع بیماری مفید است مریض هائی را به زندگی برگرداند که حتی سرطان داشتند.حکیم حسن آقا با استفاده از شوک درمانی حتی بیماران فلج را نیز درمان می کرد. در حال حاضر فرزندان این حکیم توانا به نام های حاج رستم و حاجی آقا حاتمی کار پدرشان را دنبال می کنند.
طولی نکشید که فعلیت های پزشکی خود را بر روی انسانها شروع کرد او می گفت: خیلی از بیماری ها و امراضی را مشاهده کرده ام که میان انسان و احشام مشترک است به همین منظور رشد و نبوغ و خلاقیت درمانی را از سن 18 سالگی یعنی زمانی که مهارت و تجربه کافی بر روی بیماری های انسان بدست آوردم شروع کردم. طولی نکشید که شهرت و آوازه طبابت او در سراسر منطقه بختیاری منتشر شد او علاقه و ذوق بسیاری به سرزمین بختیاری داشت و از هیچ کوششی در راه معالجه بیماران فرو گذار نبود. درمان بیماران به وسیله ی داروهای گیاهی اگر چه دیگر یا به عبارتی از مد افتاده است و با پیشرفت علم پزشکی گرایش بیشتر مردم به سوی پزشکان دانشگاه دیده و انواع داروهای شیمیایی می باشد ولی باز هم هستند افراد بسیاری که داروهای گیاهی را بهتر از داروهای شیمیایی تشخیص داده اند.
اگر پزشکانی کار دکترهای علفی و گیاهی را قبول ندارند ولی میل باطنی افراد و گرایش آنان به این دکترهای علفی باید محک و آزمایشی باشد برکار این دسته. در ایل بختیاری و شهرستان مسجدسلیمان کمتر کسی است که نام حاج حسن آقا حاتمی این مردم با تجربه و به عبارت دیگر پزشک ایل را نشناسد و خانه وی را که حکم مطب شفا بخش دارد نداندکجاست.
مراجعه ی افراد به خانه ی وی جهت مداوا، سخت او را مشغول می نمود و افراد مراجعه کننده ی عشایر بیش از دیگران بودند. در زمان جنگ بعد از اصابت موشک به محله ی چاه نفتی و تخریب اماکن، حاج حسن آقا هم به ناچار خانه خود را در نزدیکی محل حوادث بود ترک کرده و به منطقه ی آبژدان اندیکا واقع در 40 کیلومتری مسجدسلیمان رفته بود. بیماری نقل می کند که از درد سیاتیک ناله می کردم حاج حسن آقا ماهیچه ساق پای مرا با پارچه محکم بسته با پنبه ای آغشته به بتادین و شتشوی دوباره رگ پای مرا پیدا نموده و چندین جای را با تیغ های جراحی مخصوصی که از لفاف درآورده بود تیغ زد و خون سیاه رنگی از پای من به درون لگن زیر پای وی ریخته بعد از چند لحظه خون به سرخی تغییر رنگ داده و حاج حسن آقا پس از پانسمان پای من و شستشوی دست های خود با آب و صابون به سراغ دیگر بیماران رفت. حاج حسن آقا به بهداشت بسیار اهمیت می داد و می گفت بهداشت جز اولیه سلامتی است و جان این انسانها که با دلی پاک و نیتی خالص از راههای دور به سراغ من می آیند به این بستگی دارد.
و ایلات کوچ خود را آغاز می نمودند غالبا در جایی با اندازی می کردند که خانه حاج حسن آقا در آنجا بود . آنان سیاه چادرهای خود را در جوار منزلگاه او بر می افرشتند تا در این زمان کوتاه بتوانند بیماران خود را درمان کنند حاج آقا علم طبابت خود را تجربی و با تمرین و ممارست و ابتکار بدست آورده بود او در هیچ محکمه ی علمی دوره ی تخصصی ندیده بود.
نگار من که به مکتب نرفت و خط ننوشت / به غمزه مسئله آموز صد مدرس شد
آنچه داشت و آنچه نداشت همه و همه از نبوغ ذاتی و استعداد فطری خودش بود. شهرت و آوازه ی این نابغه ی بختیاری سراسر ایران را فرا گرفت . به طوری که از شهرستان های دور و نزدیک و استانهای دور و نزدیک ، بیماران صعب العلاج به او مراجعه می کردند.
طولی نکشید که شهرت و نام او به کشورهای همجوار رسید. بیماران کشورهای عربی همسایه ی ایران، بعضا برای معالجه و درمان نزد این حکیم عالی قدر بختیاری می آمدند و بهبودی حاصل می کردند.
حاج حسن آقا به گیاهان کوهی شناخت کافی داشت و برای درمان اغلب بیماری ها از برگ و ساقه گیاهان کوهی کمک می گرفت. وی هیچ وقت از داروهای داروخانه شهری استفاده نمی کرد او خاصیت و توان درمانی اکثر گیاهان را کشف کرده بود و از هرکدام معجونی تهیه و آماده داشت تا در موقع ضرورت برای بیماران تجویز کند.
در مورد شکستگی استخوان و جراحت های شدید جسمی وسایل نوظهور و ابتکاری با چوب و تخته و امکانات موجود محلی ساخته و در موقع لزوم به کار می برد ، مثلا برای شکستگی استخوان یا پا و از جا در رفتن لگن و یا مچ دست و یا مچ پا و یا گردن وسایلی نوظهور و خود ساخته تهیه کرده بود که هر کدام به موقع خودش مورد استفاده و درمان مجروحان قرار می گرفت. آن حکیم بزرگ بختیاری بسیاری از بیماری ها را شناخته و درمان آنها را کشف نمود. جا دارد که مردم ایران ، خوزستان، و خصوصا بختیاری ها ی خون گرم همواره نام و یاد این نابغه بزرگ را گرامی بدارند و همایش و کنگره ای شایسته جهت تجلیل از این خادم ملی و ایلی برگزار نمایید.
حاج حسن آقا نمونه یک انسان وارسته به کمال پیوسته و سازنده بود. زهد، عبادت، دیانت و شجاعت برهمگان مشهود است وی در سال 1356 شمسی به زیارت خانه خدا مشرف شد او فردی مصلح و نیکوکار بود که تا زندگی می کرد، امر به معروف و نهی از منکر را پیشه ی خود داشت. حاج حسن آقا در بهار سال 79 خورشیدی پس از 95 سال عمر با عزت رحلت نمود آرامگاه ابدی آن فقید سعید در اندیکا منطقه آپژدان است. روحش شاد و یادش گرامی باد.
|
منوي اصلي
تبادل
لینک هوشمند
نويسنده: 